Kategoria: Bez kategorii

W pracy nauczyciela nie da się zaplanować aktywności idealnie co do minuty.

Działania dzieci nie są i nie będą unormowane jak rozkład jazdy pociągów czy tramwajów. Oczywiście każdy nauczyciel czy nauczycielka ustala z dziećmi plan dnia, w którym są pewne ramy, regularnie powtarzane punkty dnia (posiłki, spacery, odpoczynek poobiedni) oraz przestrzeń na elastyczność w działaniu. Owa „elastyczność” często przysparza trochę organizacyjnych kłopotów początkującym nauczycielom i nauczycielkom.

W ciągu przedszkolnego dnia mnóstwo jest okazji do 3-5 minutowej zabawy grupowej. Z jednej strony takie wolne kilka minut może wywołać chaos i hałas, np. jeszcze nie podano obiadu, a dzieci mają już czyste ręce i nie mogą się bawić na dywanie, bo samo sprzątanie zajmie tyle czasu, że będzie pora na podwieczorek.

Patrząc na taką sytuację z innej strony, warto zauważyć, że kilka minut do rozdysponowania kilka razy w ciągu dnia, pięć dni w tygodniu, daje dużo możliwości utrwalenia wielu umiejętności. Ponadto nauczyciel/ka ma doskonałą okazję, by obserwować zachowanie i umiejętności dzieci.

Kiedy przede wszystkim warto skorzystać z tych zabaw?

• Podczas krótkiego oczekiwania na posiłek, gdy dzieci są już do niego przygotowane.
• Tuż przed wyjściem na spacer czy plac zabaw, gdy niektóre dzieci jeszcze korzystają z toalety.
• W szatni, gdy część dzieci już się ubrała/rozebrała i czeka na tych, którzy jeszcze kończą zakładanie/zdejmowanie ubrań.
• W basenowej szatni w oczekiwaniu na wejście na zajęcia.
• Podczas wycieczek do teatru, muzeum, sal zabaw itp.
• Wszędzie tam, gdzie trzeba poczekać kilka minut, ale po tym czasie mamy dla dzieci inne zadania.
• Zawsze, gdy z powodów organizacyjnych część dzieci czeka na pozostałych np. podczas czynności higienicznych w łazience: mycie zębów, rąk, toaleta.

Kto odgadnie treść zagadki, idzie wykonać dana czynność (w ciszy, bo pozostałe dzieci też muszą mieć szansę usłyszeć następną zagadkę).

Jakie krótkie, niewymagające pomocy dydaktycznych zabawy warto stosować?

1. ZAGADKI INTEGRUJĄCE GRUPĘ

• Kto z was ma …siostrę, brata ( młodszego, starszego), coś różowego do ubrania itp.
• Kto w naszej grupie ma…mamę o imieniu Aneta, brata Maćka itp. Dziecko, którego dotyczy zagadka, nie powinno podpowiadać, chyba że bawimy się z młodszymi dziećmi, które dopiero uczą się nazywania imion bliskich, stosunków pokrewieństwa itp.
• Jak ma na imię nauczycielka/nauczyciel, która/y w naszym przedszkolu prowadzi rytmikę, gimnastykę, przywozi posiłki, pomaga się ubierać…itp.

2. ZAGADKI – MAM NA MYŚLI…

• Mam na myśli… zwierzę zielone i malutkie, które lubi jeść muchy. Mam na myśli… owoc czerwony, okrągły, z ogonkiem. Mam na myśli taki pojazd, który porusza się na dwóch kołach i nie wymaga silnika, itp.

Dla młodszych dzieci oraz dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wymyślamy zagadki, które mają więcej szczegółów. Starsze przedszkolaki otrzymują podpowiedzi stopniowo – w zależności od potrzeb.

3. ZAGADKI ZWIĄZANE Z TEMATEM ZAJĘĆ

• Podajcie nazwę…zielonego warzywa, żółtego owocu, małego przedmiotu potrzebnego na plażę, ubrania, które nosimy wiosną itp.
• Jak nazywa się taka pora roku, w której bardzo często pada deszcz? Jak nazywa się taka pora roku, w której pojawia się tęcza? Jak nazywa się taka pora roku, w której obchodzimy święta Bożego Narodzenia?

4. ZAGADKI ZAWIERAJĄCE ELEMENT KLASYFIKACJI

• Podajcie nazwę przedmiotu, który jest biały i twardy; zielony i miękki; czerwony i ciepły; różowy i zimny itp. W tym przypadku na pewno nie będzie jednej odpowiedzi 😊 Kiedy dzieci już dobrze radzą sobie z tego rodzaju zagadkami, zwiększamy liczbę określeń, które charakteryzują przedmiot np. mały, biały i okrągły; duży, śliski i nadaje się do jedzenia.

5. JAKIE SŁOWO POWIEDZIAŁAM?

• W zależności od poziomu językowego dzieci proponujemy analizę sylabową lub głoskową słów. Aby zwiększyć trudność i zapewnić dzieciom dobrą zabawę, warto wymyślać słowa, które są śmieszne, a nie istnieją w języku polskim np. karaba, naleni, mako itp.

6. ZNAJDŹ SŁOWO ROZPOCZYNAJĄCE SIĘ OKREŚLONĄ SYLABĄ/ GŁOSKĄ

• Dzieci wyszukują słowa, które rozpoczynają się daną głoską czy sylabą, słowa nie mogą się powtarzać. Tę zabawę często modyfikuję w taki sposób, że proszę, by znaleźć np. miłe słowo rozpoczynające się głoską „w”, miękkie słowo rozpoczynające się sylabą „ma” itp. Bardzo rozwija to kreatywność dzieci. Analogicznie można zaproponować zabawę, w której dzieci wyszukują słowa kończące się daną sylabą lub głoską.

7. RYMOWANIE

• Jakie słowo rymuje się ze słowem „raki”? Jakie słowo rymuje się ze słowem „kasza”? Itp.

Kiedy dzieci mają trudność z odnalezieniem rymującego się słowa, można zaproponować trzy – cztery różne słowa, z których tylko jedno rymuje się ze słowem z zagadki. Grupa może głośno powtarzać ich nazwy, próbując wspólnie to słowo znaleźć. Przykład: Jakie słowo rymuje się ze słowem “kaczka”? Czy jest to słowo kara, paczka czy deska?

8. MÓWIMY JAK ROBOTY

• Wprowadzamy dzieci w świat robotów, które posługują się językiem sylabowym. Wszelkie pytania i odpowiedzi na nie można wyrażać jedynie przy pomocy analizy sylabowej. Nauczyciel/ka wymyśla proste pytania np. Ja-kie-lo-dy-lu-bisz? a wskazane dziecko odpowiada w taki sam sposób np. Lu-bię – owo-co-we-lo-dy.

Warto pamiętać, by zadawać dzieciom pytania otwarte, a nie zamknięte, na które odpowiedź będzie jedynie „tak” lub „nie”.

9. ZAGADKI DOTYCZĄCE POJĘĆ OKREŚLAJĄCYCH ORGANIZACJĘ CZASU

• Czy ktoś wie, jaki jest dzisiaj dzień tygodnia? Jaki dzień tygodnia był wczoraj? Jaki dzień tygodnia będzie pojutrze? Jaki posiłek jest po obiedzie? Jaki posiłek jemy przed kolacją? Jaką czynność wykonujemy wcześniej niż jedzenie zupy?

Aby urozmaicić tę zabawę, często proszę, by dzieci odpowiadały w specjalny sposób, np. powiedz głosem jak myszka, jakie czynności wykonujemy po rytmice?

10. ZNAJDŹ UKRYTE SŁOWO

• Pomiędzy sylaby wybranego słowa wstawiamy jedną, zawsze tę samą sylabę i mówimy dzieciom, jaka to jest sylaba. Zadaniem dzieci jest znaleźć słowo, które miałam na myśli np. „la-ma-la-pa” (mapa), „ka- pa– ka- ra– ka – sol” (parasol).

Warto poprosić chętne dzieci, by wymyślały zagadki dla kolegów i koleżanek. Można też poprosić, by dzieci zadawały sobie pytania w parach. Warto to zrobić wtedy, gdy dzieci potrafią już ze sobą trochę współpracować.

Nauczyciele przedszkoli, szkół i opiekunki w żłobkach to grupa, która ma nieograniczoną liczbę pomysłów. Często nawet nie zdają sobie sprawy z tego, jak wielki potencjał noszą w swoich głowach. Równie często mamy trudność ze znalezieniem odpowiednich materiałów na zajęcia. Chcemy dopasować je do naszej grupy, konkretnego dziecka, nie wystarczają nam gotowe propozycje. Warto wówczas skorzystać z prostych narzędzi internetowych, aplikacji i programów, by stworzyć materiały idealnie dopasowane do potrzeb naszych i naszej grupy.

Ważnym elementem w naszej pracy jest wizualizacja działań dzieci. Większość z nich nie potrafi jeszcze czytać, więc możemy posłużyć się obrazkami. Możemy tworzyć zdjęcia, instrukcje w formie obrazkowej, zdjęć rysunków, prac plastycznych itp.

Dzieci na pewno chętnie będą korzystały nie tylko z instrukcji, ale też podpowiedzi czy zadań w tej formie.

Jakie aktywności można przekazać w taki sposób? Instrukcje „krok po kroku” do wykonania prac plastycznych. Dla przedszkolaków te instrukcje nie powinny mieć więcej niż 5-8 kroków, by były dla dzieci zrozumiałe.

Jak powinna wyglądać dobra instrukcja obrazkowa?

• Na pierwszym zdjęciu przedstawiamy narzędzia i materiały niezbędne do wykonania pracy.
• Na kolejnych zdjęciach prezentujemy istotne etapy pracy w taki sposób, by było jasne, z jakich narzędzi i materiałów korzystamy.
• Możemy dodać szablon do wykonania całości lub części pracy.
• Na ostatnim zdjęciu powinna znaleźć się cała, ukończona praca plastyczna.
• Instrukcje „krok po kroku” do wykonania eksperymentów i doświadczeń badawczych. Zasady są podobne jak w przypadku prac plastycznych. Warto zaznaczyć jakimś charakterystycznym rysunkiem miejsca, gdzie należy zachować szczególną ostrożność.
• Instrukcje „krok po kroku” – krótkie propozycje różnorodnych zabaw i zadań do wykonania.
• Wykonywanie czynności samoobsługowych np. ubieranie się, mycie zębów.
• Wykonywanie czynności porządkowych np. układanie na półkach zabawek według wzoru, nakrywanie do stołu.
• Stworzenie plakatu na określony temat.
• Stworzenie gry planszowej i zagranie w nią.
• Zbudowanie budowli z klocków lub innych dostępnych materiałów i nietypowych przedmiotów.
• Odtworzenie wzoru zawartego na zdjęciu.
• Uzupełnienie wzoru widocznego na zdjęciu.
• Klasyfikowanie i odszukiwanie wzoru do klasyfikacji, pewnej reguły, zgodnie z którą ułożono zbiór.
• Prezentowanie zagadek na percepcję wzrokową np. pokazywanie kolejnych fragmentów ilustracji, by dzieci stopniowo odgadywały, co kryje się pod spodem.
• Instrukcje „krok po kroku” wykonania różnorodnych mas plastycznych. Warto je wykonać zgodnie z zasadami, jakie obowiązują przy tworzeniu efektywnych instrukcji dla dzieci.

Wszystkie te propozycje można doskonale połączyć z nagrywaniem dźwięku. Wówczas dziecko otrzyma zdjęcie i nagranie audio, w którym będzie zawarta instrukcja.

 

Z jakich sprzętów warto skorzystać?

• Własny smartfon/telefon – jest to najprostsza obecnie możliwość wykonania zdjęcia, a nawet jego prostej obróbki. Ustawiamy odpowiednio telefon i wykonujemy zdjęcie. Jeśli nie odpowiada nam idealnie sposób jego wykonania – bezkosztowo możemy wykonać kolejne. I tak do skutku.
• Zadbanie o odpowiednie światło, żeby obraz nie był zbyt ciemny. Więcej informacji można uzyskać tutaj: https://www.jestrudo.pl/jak-robic-jasne-zdjecia/
• Sprawdzenie dostępnych w telefonie opcji dotyczących utrwalania obrazu. Nie zawsze wybór „auto” będzie dla nas zadowalający, warto poszukać innych możliwości.
• Usunięcie z zasięgu aparatu w telefonie wszelkich „zakłócaczy” i przesunięcie lub sprzątnięcie przedmiotów, których nie chcielibyśmy pokazać światu.

 

A z jakich narzędzi warto skorzystać, gdy chcemy dokonać jakiejś modyfikacji w naszych zdjęciach?

• Canva – ulubiona nauczycielska strona do obróbki zdjęć. Nawet w swojej bezpłatnej wersji zawiera wiele możliwości obróbki zdjęć, tworzenia kolaży, wstawiania elementów. Ma bogaty zbiór zdjęć i innych atrybutów do korzystania w naszych kolażach i prezentacjach. Zawiera też duży zasób przeróżnych szablonów do stworzenia prezentacji, ogłoszeń, dyplomów, etykiet itp. Warto tam zaglądać, bo jest to bardzo intuicyjny, prosty w obsłudze program a efekty są naprawdę piękne i estetyczne. Oczywiście istnieje możliwość wgrania własnych zdjęć i ich przetwarzania, dodania napisów oraz – co ważne – dźwięków. Można stworzyć piękną prezentację i np. wgrać do niej muzykę.

https://www.canva.com/

• Niezastąpiony Paint, powszechnie dostępny w systemach Windows ma ograniczone możliwości, ale w niektórych sytuacjach może się przydać. Można dzięki niemu zmniejszyć rozmiar pojedynczego zdjęcia, dodać proste elementy graficzne lub napis, przyciąć zdjęcie.
• Aplikacja Zdjęcia – podstawowe narzędzie Windows zapewnia prostą obróbkę zdjęć czy filmów.
• Program AutoDraw — bardzo intuicyjny, pozwala wykorzystać schematyczne obrazki w legalnym dostępie. Daje też dużo satysfakcji osobom, które twierdzą, że nie potrafią rysować.

https://www.autodraw.com/

• Program do obróbki graficznej np. Gimp – intuicyjny, prosty w obsłudze, zawiera więcej funkcji niż Paint, a jednocześnie nie wymaga profesjonalnych umiejętności od użytkownika.
• Program Power Point, zawarty w pakiecie MS Office – daje możliwość zrobienia prezentacji np. instrukcji „krok po kroku” do druku. Przy takich możliwościach, jakie ma program Canva, jednak używany jest o wiele rzadziej.

Oczywiście istnieje wiele innych programów do modyfikacji zdjęć – mniej i bardziej profesjonalnych, płatnych i bezpłatnych. Te powyższe dobrze się sprawdzają i są wystarczające, warto je polecić.